Haralds saga harðráða

Proverbs and proverbial materials in Haralds saga harðráða.

Edition used.  
Others. Sögur Magnúsar konúngs góda, Haralds konúngs hardráda ok sona hans. Fornmanna sögur. VI. Copenhagen, 1831.
Translations used. Sturluson, Snorri. Heimskringla. Part two. Sagas of the Norse Kings. Tr. Samuel Laing. Rev. Peter Foote. London, 1961.
Others.  

ÍF XXVIII. 27. 103-4. Þá svarar Haraldr konungr: “Þat hugða ek, at vér værim með vinum komnir, en nkkut grunaði mik um hríð, hvárt þér munduð svá vilja vera láta. En þat er satt, er mælt er, at bernska er bráðgeð. Vil ek virða eigi á aðra lund en þetta væri œskubragð.”
27.
180 . King Harald answered, "I thought we were come among friends; but just now I was in doubt if ye would have it so. But it is a truth that childhood is hasty, and I will only consider it as a childish freak."
TPMA 6. 376. Þat er mælt at bráðgeð er úngmenni Hsh 24 FMS VI 195 and at bráðgeð er bernska Hsh 31 FMS VI 220

ÍF XXVIII. 27. 104. Þá svaraði Haraldr konungr: “Þat er forn siðr, at inn vitrari vægi” – gekk þá aptr á skip sitt.
27.
180.  King Harald cooly replied, that it is an old custom for the wisest to give way; and returned to his ship.
TPMA 8. 308. Þat er forn orðskviða, at jafnan vægar hinn vitrari Hsh 31 FMS VI 220.

ÍF XXVIII. 27. 104.   Mart fannsk þá til þess, er konungunum þótti sinn veg hvárum, þótt hér sé fátt ritat.
27. PP
181 . Many other things also occurred, in which the kings appeared determined to have each his own way; but of these little will be set down here.

ÍF XXVIII. 42. 123. Vísa 114. Gegn skyli herr sem hugnar/hjaldrvitjaðar sitja/dolgstœranda dýrum/dróttinvandr ok standa./Lýtr folkstara feiti,/fátt es til nema játta/þat, sem þá vill gotnum,/þjóð ll, konungr bjóða. 114. vísa er og í Hákonar s. Ívarssonar. – Gegn herr hjaldrvitjaðar skyli sitja ok standa dróttinvandr sem hugnar dýrum dolgstœranda. ll þjóð lýtr folkstara feiti (a); fátt es til nema játta þat (b), sem konungr vill þá bjóða gotnum. a) folkstara feitir (B: sá, sem fitar hræfugla): vígamaður. – b) Sams k. dæmi um þf. með ját[t]a: “. . . játa konungi þat allt, er hann beiddi” (Knýtl.s., 28.k.). Góðir þegnar bardagamannsins (Haralds) ættu að sitja og standa drottinhollir eins og honum (hinum ágæta hermanni) líkar. Allur lýður lýtur hermanninum; varla er annars kostur en játa því, sem konungur vill hverju sinni bjóða mönnum.
42. Pref VERSE
191. In arms 'tis right the common man/Should follow orders, one by one --/Should stoop or rise, or run or stand,/As his war-leader may command;/But now to the king who feeds the ravens/The people bend like heartless cravens--/Nothing is left them, but consent/To what the kind calls his intent.

[ÍF XXVIII. 52. 133. Vísa 117. Rauð, en rýrt varð síðan,/rann eldr of sjöt manna,/frána egg á Fjóni,/Fjónbyggva lið, tyggi. 117. Vísa. Tyggi rauð frána egg á Fjóni, en lið Fjónbyggva varð síðan rýrt; eldr rann of sjöt manna (a). a) 2. vo. er samhljóða 6. vo. í vísu eftir Egil, 14. v. í sögu hans. Konungur (Haraldur) rauð hvassa egg á Fjóni, en Fjónbyggjar týndu síðan tölunni; eldur lék um hýbýli manna.
53. VERSE
102. Treason must be scotched/By fair means or foul/Before it overwhelms me;/Oak-trees grow from acorns.]

ÍF XXVIII. 69. Hann svarar: “Þetta veit ek allgörla, því at sá sagði mér sjálfr, er konung flutti til lands.” En þá var sem opt er mælt, at mörg eru konungs eyru. Var konungi þetta sagt, ok jafnskjótt lét konungr þegar taka marga hesta ok reið þegar um nóttina með tvau hundruð manna.
69.
212 . He replied, "I know it for certain, for the man told me himself who brought the king to the land." It went according to the old proverb, that the king has many ears. This was told the king, and he immediately ordered horses to be gathered, and rode away directly with 200 men.
TPMA 9. 38.
See also Jómsvíkinga saga.

ÍF XXVIII. 71. 160-1. Vísa 141. Telja hött, es hittask,/hvartveggja mjök, seggir,/orð, þaus angra furða/allmjök, búendr snjallir./Láta þeir, es þræta,/þegnar, allt í gegnum,/svellr ofrhugi jöfrum,/eigi brátt við söttum. 141. vísa. Snjallir búendr telja hvartveggja mjök hött, es seggir hittask, orð, þaus angra fyrða allmjök. Þeir þegnar, es þræta allt í gegnum, láta eigi brátt við söttum; ofrhugi svellr jöfrum. Hugprúðir bændur mæla á báða bóga mjög hátt, er menn hittast, orð, þau er hryggja aðra allmjög. Þeir menn, er láta aldrei af þrætum, taka seinlega undir sættir (sáttarorð); konungum svellur ofurkapp.
71.
214.  Before this meeting of the kings/Each bonde his own losses brings,/And loudly claims some recompense/From his king's foes, at their expense./It is not easy to make peace,/Where noise and talking never cease:/The bonder warmth may quickly spread,/And kings be by the people led."

ÍF XXVIII. 72. 165.  Þá mælti maðr: "Nú er enn sem optar, at engi er jafnliðgóðr, hvar sem hann gengr til, sem hann Hallr Koðránsbani. Sé nú, hversu hann høggr ísinn!"
73.
217.  Then said one of the men, "It is going now as usual, that none can do so much as Hall who killed Kodran, when once he lays himself to work. See ho he is hewing away at the ice."
TPMA 5. 53. Eingi maðr er jafn liðgóðr Hsh 90 FMS VI, 337.

ÍF XXVIII. 90. 186. Hann satt á svörtum hesti, blesóttum. Hestrinn fell undir honum ok konungr af fram. Stóð hann upp skjótt ok mælti: “Fall er fararheill!”
90.
229. He was upona black horse, and the horse stumbled under him, so that the king fell off. He got up in haste, and said, "A fall is lucky for a traveller."
TPMA 3. 149.  FALL/chute/fall 8. Beurteilung des Fallens  8.1. Fallen (for der Reise) ist ein gutes Omen6   Mlat. 210 Ille sibi in lapsu faustum ominatus euentum Er sagte sich selbst im Fall ein glückliches Ereignis voraus SAXO GRAMM. 132, 14 (= Gering S. 7).  Nord. 211-214  Fall er farar heill Fall ist ein gutes Reiseomen SVERRIS SAGA 33 (→ FMS VIII, 85 [= GERING S. 7]). HARALDS SAGA HARÐRÁÐA 118 (→ FMS VI, 414). SNORRI, HEIMSKRINGLA 505, 32 (Haralds saga harðráða) (= JÓNSSON, ARKIV 98. JÓNSSON 38). MORKINSKINNA 116, 30.  215 Hefir oss nú farit, sem mælt er, at fall er fararheill Es is uns jetzt so ergangen, wie es im Sprichwort heisst, dass Fall ein gutes Reiseomen ist SVERRIS SAGA 163 (→ FMS VIII, 403 [= GERING S. 7]).

ÍF XXVIII. 91. 187.  Þá mælti riddarinn: "Sagt hefir hann þar nökkut frá, hvers hann mun honum unna af Englandi: sjau fóta rúm eða því lengra sem hann er hæri en aðrir menn."
91.
230.  The horseman replied, "He has also spoken of this; and will give him seven feet of English ground, or as much more as he may be taller than other men."
TPMA 4. 142. Sagt hefir hann nokkut til, hvers hann mun unna Haraldi . . . Hsh 118 FMS VI 415.

ÍF XXVIII. 99. 198. Vísa 163. Áræðis naut eyðir/aldyggr Selundbyggva./Hugr ræðr hölfum sigri,/Haraldr sannar þat, manna. 163. vísa. Aldyggr eyðir Selundbyggva naut áræðis. Hugr manna ræðr hölfum sigri; Haraldr sannar þat. Hinum ágæta óvini Sjálendinga (Haraldi) kom áræði að haldi. Sigur er að hálfu kominn undir hugrekki manna; Haraldur er vitni þess.
99.
239. Harald, who till his dying day/Came off the best in many a fray,/Had one good rule in battle-plain/In Sealand and elsewhere, to gain -- /That, be his foes' strength more or less,/Courage is always half success.

Return to
Concordance